08:24, 09/09/2022
Cùng với trái sầu riêng, chanh dây của Việt Nam cũng được Trung Quốc chấp thuận cho nhập khẩu chính ngạch vào thị trường nước này. Đây được xem là cơ hội tốt để chanh dây Đắk Lắk có đầu ra ổn định. Tuy nhiên, để khai thác được cơ hội này, chanh dây Đắk Lắk cần có sự “cải tổ” ở tất cả các khâu.
Sự phát triển vẫn còn phân tán
Theo số liệu của Chi cục Trồng trọt (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), toàn tỉnh hiện có khoảng 1.000 ha chanh dây, trong đó diện tích trồng mới gần 200 ha; năng suất đạt hơn 15,9 tấn / ha; sản lượng 14.073 tấn. Đắk Lắk là một trong hai địa phương trồng chanh dây nhiều nhất Tây Nguyên (sau Gia Lai). Tuy tiềm năng phát triển lớn nhưng diện tích chanh dây còn manh mún, nhỏ lẻ, chủ yếu người dân trồng tự phát, chưa được cơ quan kỹ thuật khuyến cáo, hướng dẫn.
Huyện Krông Năng là địa phương có diện tích trồng chanh dây khá lớn, với trên 500 ha, sản lượng thu hoạch trên 6.000 tấn / năm. Phần lớn diện tích chanh leo ở quy mô hộ gia đình, trồng xen canh với các loại cây khác hoặc tận dụng diện tích tái canh cây cà phê để trồng nên chưa hình thành được vùng trồng quy mô lớn. Việc tiêu thụ chanh dây chủ yếu do các vựa trái cây thu mua, đóng gói. Trên địa bàn cũng đã hình thành cơ sở chế biến, cấp đông sản phẩm chanh leo nhưng quy mô nhỏ.
Anh Nguyễn Văn Đăng (thôn 6, xã Phú Xuân, huyện Krông Năng) cho biết, cách đây 3 năm, anh bắt đầu mày mò trồng thử nghiệm chanh dây trên 2 sào đất của gia đình. Nhận thấy cây trồng này phù hợp với đồng đất nơi đây, không tốn nhiều công chăm sóc cũng như chi phí thấp, lại cho năng suất cao nên năm nay anh quyết định mở rộng diện tích lên 4 sào. Sau hơn 7 tháng chăm sóc, đến nay anh đã thu được lứa đầu tiên với gần 8 tấn, bán với giá từ 10 đến 15 nghìn đồng / kg. Dự kiến, vườn chanh dây của anh đến tháng 11 – 12 âm lịch năm nay sẽ cho thu hoạch. Nếu năng suất và giá cả vẫn ổn định như hiện nay, anh sẽ thu về khoản lợi nhuận kếch xù. Hiện anh đang bán chanh dây cho các đại lý thu mua, hoặc các chủ vựa ở địa phương với giá ổn định.
 |
| Vườn chanh dây của bà Nguyễn Thị Thanh Xuân (xã Phú Xuân, huyện Krông Năng). |
Thấy chanh dây được giá, gia đình bà Nguyễn Thị Thanh Xuân (xã Phú Xuân, huyện Krông Năng) bắt tay vào trồng với diện tích 5 sào. Chị Xuân cho biết, chanh dây dễ trồng, thu hồi vốn nhanh. Trung bình một vụ thu hoạch (liên tiếp trong vòng 1 tháng), gia đình chị thu từ 5 – 6 tấn. Giờ bán rất dễ nên chị quyết định trồng thêm để tăng thêm thu nhập cho gia đình.
Tại huyện Cư Kuin, những năm gần đây người dân cũng bắt đầu trồng chanh dây nhưng diện tích manh mún, quy mô nhỏ. Theo Phòng NN-PTNT huyện Cư Kuin, toàn huyện có hơn 20 ha chủ yếu do người dân chuyển đổi từ một số vườn tiêu chết sang trồng chanh dây, năng suất bình quân 50 tấn / ha. Với giá trên 10.000 đồng / kg như hiện nay, thu nhập từ vườn chanh dây rất cao nên diện tích trồng cũng tăng dần.
Ông Lê Văn Trọng Đức (xã Ea Hu, huyện Cư Kuin) cho biết, trước đây 1 ha đất này của gia đình ông trồng tiêu nhưng do thổ nhưỡng không phù hợp nên tiêu chết dần. Sau đó, gia đình bắt đầu trồng thử nghiệm chanh dây, thấy có hiệu quả kinh tế nên gia đình trồng toàn bộ trên diện tích 1 ha; mỗi năm thu hoạch 50 tấn với giá bán bình quân 15.000 – 20.000 đồng / kg.
Cần tổ chức lại sản xuất
Một trong những nguyên nhân khiến cây chanh leo ở Đắk Lắk chưa phát triển mạnh dù dư địa còn lớn là do giá chanh dây trên thị trường không ổn định, người dân nắm bắt thông tin giá cả chưa kịp thời. chủ yếu bán qua trung gian nên thường bị ép giá. Mặt khác, trên địa bàn tỉnh chưa có doanh nghiệp nào đầu tư xây dựng nhà máy chế biến chanh dây với công nghệ tiên tiến, hiện đại mà hầu hết là sơ chế nên giá trị thấp.
 |
| Anh Lê Văn Trọng Đức (xã Ea Hu, huyện Cư Kuin) chăm sóc vườn chanh dây. |
Ông Trần Sơn Tùng, Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Krông Năng cho biết, thời gian qua, UBND huyện đã quan tâm chỉ đạo UBND các xã, thị trấn và ngành nông nghiệp từ huyện đến cơ sở để tăng cường công tác quản lý. tuyên truyền về mã số vùng trồng, hướng dẫn sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đáp ứng yêu cầu xuất khẩu nông sản. Đồng thời cung cấp tài liệu tập huấn trực quan nhất để HTX và người dân áp dụng trong quá trình sản xuất.
Hiện nay, việc Trung Quốc nhập khẩu chính ngạch đã mở ra cơ hội lớn, tạo đà cho cây chanh leo phát triển bền vững trên địa bàn, mang lại thu nhập cao cho người dân. Theo đó, thời gian tới, Phòng NN & PTNT huyện tiếp tục tập trung tuyên truyền, tổ chức nhiều lớp tập huấn chuyên sâu, nâng cao nhận thức cho các HTX, hộ sản xuất về phát triển vùng trồng chanh. dây chuyền xuất khẩu bền vững. Ngoài ra, Sở cũng đang tiến hành rà soát các loại cây có diện tích lớn, trồng tập trung để xem xét hỗ trợ người dân cấp mã vùng trồng.
|
Chanh dây hiện nằm trong top 10 cây ăn quả có giá trị xuất khẩu cao nhất năm 2021. Năm 2022, sản lượng chanh leo cả nước ước đạt 135.000 tấn, tập trung ở Gia Lai và Đắk Lắk.
|
Cũng trong tâm thế chuẩn bị tốt vùng nguyên liệu chanh dây xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Trung Quốc, huyện Cư Kuin đã ban hành kế hoạch tổ chức sản xuất và tiêu thụ nông sản, trong đó có cây chanh. dây, với diện tích 200 ha. Nhiệm vụ của ngành nông nghiệp huyện Cư Kuin hiện nay là quy hoạch vùng, phát triển vùng để hình thành các tổ chức hợp tác giữa nông dân. Đồng thời, tổ chức tập huấn cho nông dân hiểu rõ quy trình canh tác theo tiêu chuẩn yêu cầu của nước nhập khẩu và tìm kiếm các doanh nghiệp có đủ chức năng, năng lực bắt tay với các tổ chức của nông dân để đưa chanh vào. dây xuất khẩu chính ngạch.
Theo Sở NN & PTNT, Tổng cục Hải quan Trung Quốc đã đồng ý cho thí điểm nhập khẩu chanh dây của Việt Nam từ tháng 7 năm 2022. Theo thỏa thuận về yêu cầu kiểm dịch động thực vật, trước mắt, Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho phép nhập khẩu chanh dây tươi từ Việt Nam qua 7 cửa khẩu tại tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc), gồm: Ga đường sắt Hữu Nghị Quan, Pò Chài, Pingxiang, Pingxiang, Dongxing, Long Bang và Shuikou.
Về điều kiện chung, chanh dây phải xuất xứ từ vùng có mã vùng trồng, có mã bao bì và đảm bảo không nhiễm sâu bệnh, đáp ứng an toàn thực phẩm. Trung Quốc kiểm tra nghiêm ngặt hai loại dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và sâu bệnh trên chanh dây. Vì vậy, để xuất khẩu chanh dây tươi bền vững, người dân và doanh nghiệp cần tuân thủ các tiêu chuẩn do Trung Quốc đưa ra. Các địa phương phát triển chanh dây cần quan tâm tổ chức lại khâu sản xuất để đủ điều kiện xây dựng mã vùng trồng.
| Cục Bảo vệ thực vật cho biết, trên cơ sở kết quả thí điểm xuất khẩu, hai bên sẽ tiến hành đánh giá nhập khẩu chanh dây của Việt Nam để làm cơ sở cho các bước tiếp theo tiến tới ký kết Nghị định. Công văn kiểm dịch thực vật đối với chanh dây Việt Nam nhập khẩu vào Trung Quốc, góp phần phát triển thương mại giữa hai nước. |
Minh Thuận – Khánh Huyền
