Xung đột giữa Nga và Ukraine đã bước sang tháng thứ sáu. Một khi bắt đầu với tốc độ nhanh, cuộc xung đột đã chuyển thành một cuộc chiến tranh tiêu hao chậm chạp mà không bên nào mong muốn. Trên thực tế, chiến lược ban đầu của Nga là áp đảo hệ thống phòng thủ của Ukraine, và buộc chính phủ Kiev phải đầu hàng. Trong khi đó, chiến lược của Ukraine dự kiến rằng áp lực quốc tế, cùng với việc vượt qua cuộc tấn công ban đầu, sẽ buộc Nga phải rút lui.
Hiện tại, ở cấp chiến lược, các nhà lãnh đạo quân sự và chính trị của cả hai nước vẫn cam kết với các mục tiêu ban đầu của họ, theo Forbes. Quân đội Nga đang tìm cách “phi quân sự hóa” Ukraine. Trong khi đó, quân đội Ukraine muốn giành lại quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ, đẩy lực lượng Nga ra khỏi đất nước. Cả hai đều đang áp dụng các chiến lược mà họ tin rằng cuối cùng sẽ cho phép họ đạt được mục tiêu của mình.
Chiến lược của Nga
Phần lớn chiến lược của Nga tập trung vào khu vực Donbass ở miền đông Ukraine. Tại khu vực này, quân đội Nga đã áp dụng chiến thuật “hỏa lực và cơ động” truyền thống. Họ sử dụng pháo binh để tấn công một khu vực, sau đó đưa bộ binh đến làm chủ. Quá trình này khá hiệu quả để giành quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ, nhưng diễn ra chậm chạp, tốn kém và dẫn đến thiệt hại lớn về tài sản.
Quân đội Nga có thể thực hiện cuộc cơ động này nhờ số lượng lớn pháo được phân bổ cho mỗi Tiểu đoàn Chiến thuật. Việc di chuyển chậm chạp cho phép các lực lượng mặt đất của Nga có được sự yểm trợ của pháo binh và phòng không, hạn chế khả năng của pháo binh và máy bay không người lái Ukraine.
Thách thức lớn với cách tiếp cận trên là công tác hậu cần vì nó phụ thuộc vào nguồn cung cấp liên tục đạn dược và các thùng pháo. Hơn nữa, vì di chuyển chậm, quân đội cần được tiếp nhiên liệu liên tục với thực phẩm và nhiên liệu. Người Nga đã phải vật lộn kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine với các nguồn cung cấp hậu cần cần thiết. Ngoài ra, cơ cấu chỉ huy của quân đội Nga yêu cầu các sở chỉ huy phải bố trí xa trên tiền tuyến, khiến chúng dễ bị tấn công.
Trong khi tập trung các nguồn lực chính cho Donbass, quân đội Nga ở các khu vực khác có phần thiếu thốn hơn. Mục tiêu đã nêu của họ là nắm giữ các địa điểm quan trọng để cho phép mở rộng trong tương lai ra ngoài Donbass.
Chiến lược của Ukraine
Trong khi đó, mặc dù có viện trợ quân sự đáng kể từ nước ngoài, quân đội Ukraine vẫn có nguồn cung hạn chế đối với hầu hết các hệ thống quân sự tiên tiến của mình.
Không giống như quân đội Nga, phần lớn quân đội Ukraine tập trung bên ngoài khu vực Donbass, nơi họ đã tiến hành một loạt các cuộc phản công để giành lại quyền kiểm soát các thành phố và thị trấn. Phía Ukraine đã thành công đáng kể ở phía bắc, chiếm lại thành phố Kharkiv và chuyển quân đến biên giới với Nga. Hiện họ đang tập trung vào việc giành lại quyền kiểm soát các vùng lãnh thổ ở phía nam, đặc biệt là xung quanh Kherson.
Bằng cách chiếm lại Kherson hoặc phá hủy các cây cầu trong thành phố, họ đang hạn chế khả năng của Nga trong việc di chuyển lực lượng từ Crimea vào miền nam và miền tây Ukraine. Bằng cách nhốt quân Nga tới khu vực Donbas, các lực lượng Ukraine tin rằng cuối cùng họ sẽ có thể tập trung toàn bộ lực lượng để chiếm lại khu vực này.
Chiến lược của Ukraine tại Donbas là triển khai một số lực lượng hạn chế, nhưng vẫn đáng kể, nhằm chống lại các lực lượng Nga, buộc người Nga phải sử dụng các chiến thuật “hỏa lực và cơ động” một cách thận trọng. Để bảo toàn nhân sự và trang thiết bị, các lực lượng Ukraine dường như đang nhắm vào các điểm chỉ huy và hậu cần của Nga – một chiến thuật đã được sử dụng từ đầu cuộc xung đột. Máy bay không người lái TB-2 đang có hiệu quả hạn chế, vì vậy Ukraine sử dụng hệ thống tên lửa HIMARS và các hệ thống pháo khác để tấn công các mục tiêu này của Nga.
Hơn nữa, sự kháng cự từ quân đội Ukraine cho phép họ duy trì sự ủng hộ của người dân địa phương. Sự hỗ trợ này có thể sẽ giảm nếu quân đội Ukraine rút khỏi khu vực. Bằng cách duy trì sự ủng hộ của dân chúng, phía Ukraine có thể tạo tiền đề cho một cuộc nổi dậy trong tương lai.
Mùa đông đến và khả năng thay đổi
Những chiến lược này không bền vững với tình hình hiện tại của cả hai bên. Tinh thần của quân đội Nga bị ảnh hưởng, và những tháng chiến đấu cũng gây tổn hại cho quân đội Ukraine. Hơn nữa, cả hai quốc gia đã mất một lượng quân và thiết bị đáng kể mà không có con đường trực tiếp để bổ sung.
Bất chấp điều đó, không bên nào quyết tâm giành chiến thắng trong thời gian tới. Thay vào đó, có vẻ như mỗi quốc gia đang tìm kiếm một kế hoạch sao cho thời gian sẽ có lợi cho họ, giúp họ có lợi thế trên chiến trường.
Lực lượng Nga có thể sẽ được hưởng lợi khi mùa đông đến. Trong khi đó, sự phụ thuộc của châu Âu vào năng lượng Nga sẽ ngày càng tăng, buộc một số nước phải giảm hỗ trợ cho Kiev, bao gồm cả viện trợ quân sự. Người Nga hy vọng rằng nếu không có nguồn viện trợ quân sự ổn định, quân đội Ukraine sẽ bị suy giảm sức mạnh phần lớn.
Tương tự, quân đội Ukraine hy vọng rằng khi cuộc chiến kéo dài, các yếu tố bên ngoài sẽ buộc người Nga phải rút lui. Các lệnh trừng phạt và bản thân cuộc xung đột đang gây thiệt hại nặng nề cho người dân Nga. Ngoài ra, chi phí lớn về nhân lực và vật chất sẽ làm giảm sự ủng hộ của công chúng đối với chiến dịch ở Moscow. Người Ukraine hy vọng rằng những hành động này sẽ buộc chính phủ Nga phải chấm dứt xung đột, hoặc rút lực lượng, cho phép Kiev giành lại quyền kiểm soát lãnh thổ của mình, bao gồm cả Donbass.
Trong khi cả hai chiến lược đều có phần lạc quan, các yếu tố bên ngoài có khả năng đóng vai trò ngày càng quan trọng khi cuộc xung đột tiếp tục.
