Tin nhanh

Cùng với sự ra đời của Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả (SDNLTK & HQ), nhiều văn bản quy phạm pháp luật và cơ chế, chính sách cũng được ban hành, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng trong nền kinh tế. thuộc kinh tế.

Hình thành phong trào tiết kiệm năng lượng

Trong những năm qua, Chính phủ Việt Nam đã không ngừng nỗ lực nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng thông qua việc ban hành nhiều chính sách liên quan đến sử dụng SDNLTK & HQ cho toàn xã hội.

Cụ thể, Luật sử dụng SDNLTK & HQ ban hành năm 2010; Chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được thực hiện trong giai đoạn 2006-2015 đã tiết kiệm được hơn 15 triệu tấn dầu quy đổi (TOE); tiếp theo là Chương trình quốc gia về sử dụng SDNLTK & HQ giai đoạn 2019-2030; Chỉ thị số 20 / CT-TTg về tăng cường tiết kiệm điện giai đoạn 2020-2025…

Tăng trưởng điện thương mại gây áp lực lên hệ thống điện

Ông Đặng Hải Dũng – Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả, Bộ Công Thương – cho biết:Cùng với sự ra đời của Luật SDNLTK & HQ, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật đã khẩn trương được xây dựng và ban hành, tạo thành khung pháp lý tương đối hoàn chỉnh, đồng bộ, bảo đảm cho việc thực thi pháp luật. hoạt động trong lĩnh vực sử dụng SDNLTK & HQ, bao gồm Nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, quy chuẩn kỹ thuật về hiệu suất năng lượng tối thiểu cho thiết bị mục tiêu, tài liệu hướng dẫn vận hành… ”.

Đến nay, 26 văn bản quy phạm pháp luật ở Trung ương đã được ban hành; 50 bộ Tiêu chuẩn quốc gia về sử dụng năng lượng hiệu quả đã được xây dựng và triển khai trên thực tế.

Việc hình thành hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về sử dụng SDNLTK & HQ một cách đồng bộ, thống nhất và sự tham gia của cả hệ thống chính trị trên phạm vi cả nước đã làm thay đổi nhận thức và hành vi của toàn xã hội.

“Các doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức chính trị – xã hội nhiệt tình ủng hộ và nhiệt tình tham gia các hoạt động sử dụng SDNLTK & HQ. Nhiều hoạt động đã trở thành phong trào và có sức lan tỏa sâu rộng như “Hội thi tiết kiệm năng lượng gia đình” do Hội LHPN các cấp thực hiện hay chương trình “Giờ Trái đất” do đông đảo hội thanh niên, sinh viên tổ chức. Các thành viên trường đại học tham gia hưởng ứng… ”- Ông Đặng Hải Dũng chia sẻ.

Rõ nét nhất là sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, cụ thể trong giai đoạn 2011-2015, lượng TKNL tăng gần gấp đôi giai đoạn trước (2006-2010), trong đó giai đoạn 2 – theo báo cáo của Viện. Năng lượng 2016, mức tiết kiệm thực tế đạt được là 5,65%, tương đương 11,2 KTOE.

“Việc ban hành kịp thời các chính sách, văn bản quy phạm pháp luật đã giúp huy động các nguồn lực cho việc sử dụng SDNLTK & HQ. Đồng thời hình thành thói quen sử dụng SDNLTK & HQ trong mọi hoạt động của xã hội”- ông Đặng Hải Dũng cho biết thêm.

Thực hành triển khai

Sau 12 năm triển khai và thực hiện Luật sử dụng SDNLTK & HQ, việc sử dụng SDNLTK & HQ đã dần hình thành trong nhận thức và áp dụng vào sản xuất và đời sống, mang lại hiệu quả rõ rệt. Tuy nhiên, việc sử dụng năng lượng ở nước ta vẫn còn lãng phí và kém hiệu quả.

Ông Mã Khải Hiền – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả (ENERTEAM) – cho biết, sau 12 năm thực hiện Luật, chúng tôi đã thành công trong việc xây dựng các văn bản chính sách và các quy định về quy chế. cấp kỹ thuật, dán nhãn năng lượng, tuyên truyền sử dụng năng lượng và tiết kiệm năng lượng, triển khai thí điểm các mô hình, giải pháp tiết kiệm năng lượng … nhưng mức độ triển khai ứng dụng chủ yếu tập trung trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, xây dựng; còn lại các lĩnh vực nông nghiệp, giao thông… triển khai chưa nhiều, hoặc thực hiện theo phong trào.

Ông Đặng Hải Dũng cho rằng, việc tuân thủ Luật của các doanh nghiệp còn hạn chế, có hiện tượng doanh nghiệp chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về lập kế hoạch, báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch sử dụng SDNLTK & HQ; thực hiện kiểm toán năng lượng; hoặc thực hiện một cách hình thức, đối phó với các cơ quan quản lý nhà nước. Ngoài ra, việc áp dụng các quy định về quản lý năng lượng chưa đồng đều giữa các ngành, địa phương và doanh nghiệp.

Đẩy mạnh tuyên truyền tiết kiệm điện

Nhìn ở góc độ khác, ông Mã Khải Hiền cho rằng, đối tượng bắt buộc tuân thủ Luật chủ yếu là các đơn vị trọng điểm về sử dụng năng lượng (=> 1000 tấn dầu quy đổi khoảng 1000 TOE). cho các doanh nghiệp sản xuất và (=> 500 tấn dầu tương đương) cho các dịch vụ và tòa nhà. Vì vậy, các đối tượng còn lại chủ yếu áp dụng khuyến khích, không bắt buộc nên việc áp dụng Luật còn mang tính chủ quan, nhận thức chưa cao, lơ là, dẫn đến không đạt được mục tiêu của Luật. .

Trong khi đó, việc phát triển nguồn nhân lực (cán bộ quản lý năng lượng và kiểm toán viên năng lượng) phục vụ các cơ sở sử dụng năng lượng trọng điểm chưa theo kịp yêu cầu phát triển của thị trường.

“Chúng ta thiếu các công cụ hỗ trợ tài chính đủ mạnh để sử dụng EE. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy Quỹ Tiết kiệm Năng lượng cũng là một công cụ mạnh mẽ để hỗ trợ phát triển thị trường cho các công ty dịch vụ tư vấn năng lượng (bao gồm ESCO công và ESCO tư nhân).”- anh Dũng bình luận.

Ông Bùi Thanh Hùng – Giảng viên Khoa Nhiệt năng, Đại học Bách Khoa Hà Nội – cho rằng, chúng ta cần kiểm soát và mở rộng đối tượng kinh doanh bắt buộc phải thực hiện các biện pháp tiết kiệm năng lượng, thay vì chỉ giới hạn trong đó. những người sử dụng năng lượng chính. Bên cạnh việc tăng cường chế tài, cần kèm theo cơ chế khuyến khích để các doanh nghiệp tích cực thực hiện TKNL, thay vì chỉ tập trung vào các hoạt động tuyên truyền, khuyến khích như thời gian qua.

Theo ông Hùng, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 63/2019 / NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản công. Tất cả các văn phòng đều bị phạt tiền từ 1 đến 2 triệu đồng. Các quy định xử phạt này cũng cần được xem xét, chúng đã được thực thi như thế nào?

Đầu năm nay, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 17/2022 / NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong sử dụng SDNLTK & HQ với mức phạt khá cao, có trường hợp lên đến 100 triệu đồng. .

Xây dựng ý thức tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và đời sống không chỉ có ý nghĩa đối với nền kinh tế mà còn là biểu hiện của một xã hội văn minh, giảm tác động đến môi trường, phát triển bền vững. Điều này càng có ý nghĩa hơn khi Việt Nam đã có cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26 của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu, quyết tâm giảm phát thải ròng xuống mức 0 vào năm 2050.

Bài 3: Bạn thấy gì từ kinh nghiệm quốc tế?