Cạnh tranh khốc liệt bằng giá cả
Trao đổi với PV Lao Động, PGS.TS. GS.TS Nguyễn Thường Lạng – Giảng viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân cho rằng, sản xuất công nghiệp là nền tảng tạo ra giá trị cho nền kinh tế và công nghiệp luôn đóng vai trò quan trọng. dẫn dắt sự phát triển của các lĩnh vực khác. Về đóng góp vào GDP, ngành công nghiệp luôn chiếm tỷ trọng trên 1/3.
Về tốc độ tăng trưởng, công nghiệp luôn tăng gấp đôi hoặc vượt mức tăng trưởng GDP bình quân hàng năm. Các ngành công nghiệp cơ bản làm nền tảng cho sự phát triển của nông nghiệp và dịch vụ. Trong đó, ngành dệt may Việt Nam là một trong những “đầu tàu” mang lại giá trị kinh tế cao cho đất nước, dự báo năm 2022 có thể đem lại kim ngạch 42-43 tỷ USD.
Đánh giá về nguồn nguyên liệu cho ngành công nghiệp, trong đó có ngành dệt may, PGS.TS. GS.TSKH Nguyễn Thượng Lạng nhấn mạnh: CNHT Việt Nam nói chung và CNHT dệt may nói riêng còn nhiều hạn chế, có thể nói là “bỏ trống” nên phần lớn nguyên phụ liệu phải nhập khẩu (NK. ). Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến lợi thế về giá của sản phẩm làm ra.
Theo Bộ Công Thương, mặc dù là ngành xuất khẩu có giá trị lớn, đem lại kim ngạch hàng năm trên 40 tỷ USD nhưng ngành dệt may đang chịu sức ép lớn từ các đối thủ cạnh tranh, nhất là các nước có nguồn nhân công và nguyên phụ liệu rẻ. như Trung Quốc, Bangladesh, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ… Trong đó, đặc biệt là các nước thành viên Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Lý giải vấn đề này, Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS) cho rằng, quy tắc xuất xứ từ sợi, vải trở đi đang là điểm yếu của ngành dệt may Việt Nam, khi Việt Nam phải nhập khẩu tới 80% lượng vải may mặc xuất khẩu. Mặc dù hiện nay, một số doanh nghiệp cũng đang tập trung đầu tư nghiên cứu phát triển nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất, nâng cao tính chủ động nhằm giảm phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu, chủ động tìm nhiều giải pháp. các biện pháp khôi phục và phục hồi sản xuất, lấy lại đà tăng trưởng. Tuy nhiên, tình trạng phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu vẫn ở mức cao.
Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), không chỉ vấn đề giá thành sản phẩm, việc phụ thuộc vào nguồn cung cấp nguyên phụ liệu nhập khẩu khiến doanh nghiệp khó đáp ứng kịp đơn hàng mà còn là trở ngại đối với đáp ứng nhu cầu. các yêu cầu về quy tắc xuất xứ trong các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
Mỗi tháng thất thoát hơn 2 tỷ USD vì công nghiệp phụ trợ “trắng”
Theo ông Vũ Tuấn Anh – Chủ tịch JCI Vietnam 2022, việc phát triển công nghệ hỗ trợ ngành dệt may còn nhiều khó khăn. Nguyên nhân là do các dự án dệt nhuộm rất khó triển khai, do các địa phương sợ ô nhiễm môi trường. Chưa kể đây là ngành đòi hỏi nhiều nguồn lực, bao gồm cả công nghệ, đất đai, nhân lực công nghệ cao… mà nhiều địa phương không đủ nguồn lực.
Vì thiếu công nghiệp hỗ trợ nên có tới 80% nguyên phụ liệu dệt may phải nhập khẩu từ các nước. Số liệu thống kê cho thấy, trong 8 tháng năm 2022, bình quân mỗi tháng Việt Nam phải chi hơn 2 tỷ USD để nhập khẩu nguyên phụ liệu, bao gồm: Bông, sợi dệt, vải các loại, nguyên phụ liệu cho ngành dệt, may. , giày da…
Trong bối cảnh hiện nay, giá xăng dầu tăng cao, giá nguyên liệu đầu vào cũng “phi mã” đang tác động rất lớn đến sức cạnh tranh của hàng dệt may Việt Nam. Vì vậy, trong Dự thảo Chiến lược phát triển ngành Dệt may, Da giày đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2035, Bộ Công Thương đề xuất một số giải pháp về đổi mới công nghệ, đặc biệt là trong lĩnh vực dệt nhuộm. nhằm thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ ngành dệt may từng bước lấp đầy nguồn cung thiếu hụt.
