Thực hiện Nghị quyết số 15-NQ / TW về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Trong những năm qua, các cấp, các ngành của TP Hà Nội đã tập trung đánh giá kết quả thi hành Luật Thủ đô hiện hành; nghiên cứu, đề xuất chính sách xây dựng Luật Thủ đô (sửa đổi) đáp ứng yêu cầu mới trong công cuộc xây dựng và phát triển Thủ đô. Trong 9 chính sách và giải pháp đánh giá tác động của Luật Thủ đô (sửa đổi), cơ chế, chính sách phát triển đô thị có ý nghĩa quan trọng và bắt buộc phải hoạch định chính sách.
Bảo tồn các công trình kiến trúc có giá trị
KTS Trần Ngọc Chính – Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam đánh giá, để cải tạo, tái tạo, chỉnh trang đô thị gắn với bảo tồn và phát huy các giá trị của khu di tích lịch sử nội đô Hà Nội, tiêu chuẩn quy chuẩn kỹ thuật về quy hoạch, kiến trúc vừa được UBND Thành phố Hà Nội ban hành (Quyết định 975 / QĐ-UBND) là cơ sở quan trọng để các tổ chức, cá nhân tuân thủ trong quá trình lập quy hoạch, thiết kế đô thị, lập dự án cải tạo, chỉnh trang, làm bộ mặt thủ đô ngày càng khang trang, đảm bảo chất lượng cuộc sống cho người dân.
Đối với Hà Nội, các công trình kiến trúc có giá trị cần được bảo tồn, tôn tạo theo mô hình “bảo tồn thích ứng”, nhằm bảo tồn và bảo vệ các giá trị kiến trúc nhưng phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh. thực tế của xã hội. Người dân vẫn khai thác được hiệu quả kinh tế – xã hội từ các công trình đó; đồng thời bảo tồn, gìn giữ phần cốt lõi của công trình kiến trúc. Khôi phục tối đa ngôn ngữ kiến trúc ban đầu, giảm thiểu các yếu tố mở rộng. Bố trí hợp lý với tầm nhìn trên các tuyến phố; Trang trí theo hướng văn minh, thống nhất về thể loại, quy mô và kích thước. Các công trình di tích lịch sử – văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng gắn với phương án bảo tồn, tôn tạo phù hợp với quy định của Luật Di sản văn hóa.
Còn đối với kiến trúc thời Pháp thuộc khu vực nội đô lịch sử, tuy có nhiều công trình chưa được công nhận là di sản nhưng có giá trị kiến trúc đặc biệt nên xây dựng quy chế bảo vệ. khuyến khích. Việc bảo tồn các công trình kiến trúc Pháp phải thích ứng và đáp ứng linh hoạt đối với từng khối phố (khối nhà ở, khối công trình công cộng, dãy phố hỗn hợp).
Theo đó, với các ô phố công cộng, hỗn hợp, giải pháp cần thiết là ưu tiên bảo tồn, tôn tạo các công trình công cộng, không gian công cộng, tạo sự kết nối giữa các không gian cảnh quan xung quanh. Bảo tồn, tôn tạo hình dáng, mặt đứng của công trình để giữ được tính nguyên bản của công trình. Với phố hỗn hợp, cần linh hoạt trong quá trình cải tạo để không ảnh hưởng đến các giá trị cần bảo tồn. Nghiên cứu triển khai đề án Khu phố Pháp trở thành khu di sản nhằm tạo ra sản phẩm du lịch mới hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.
“Để phục vụ công tác bảo tồn, trùng tu, cần phải lập hồ sơ chi tiết các công trình công cộng có giá trị đặc biệt. Tùy theo tính năng sử dụng, giá trị văn hóa, hình ảnh kiến trúc của công trình mà đưa ra các giải pháp linh hoạt ở các cấp độ khác nhau từ công trình – tuyến phố – khu vực di sản. KTS Trần Ngọc Chính chia sẻ.
Thực hiện giãn dân phố cổ, tái thiết đô thị
Theo KTS Trần Ngọc Chính, việc mở rộng phố cổ cần thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Đặc biệt, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, tạo điều kiện để các cơ quan thực hiện tốt việc bảo tồn khu phố cổ. Cùng với đó, cần xác định rõ đối tượng di dời để có chính sách phù hợp từ chất lượng công trình đến nơi tái định cư. Nơi ở mới phải thuận tiện cho người dân, có chất lượng cuộc sống tốt hơn nơi ở cũ trong nội thành và phải tạo điều kiện để sinh kế lâu dài; đồng thời phải có cơ chế, chính sách bồi thường, tái định cư phù hợp. Chỉ có như vậy, công việc giãn dân phố cổ mới có cơ hội phát triển bền vững.
Để “tái thiết đô thị”, phải gắn với giải phóng mặt bằng, di dời các hộ dân, di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp, cơ quan, trường học không phù hợp quy hoạch, ra khỏi khu di sản. phân tích trả lại cảnh quan, không gian văn hóa tâm linh. Cải tạo khu đô thị cũ; Cải tạo, xây dựng mới các khu chung cư, tập thể cũ (quy hoạch, thiết kế đô thị các quận Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa, Hai Bà Trưng).
Trong quản lý xây dựng, cần áp dụng quản lý xây dựng với cặp tiêu chí Hệ số sử dụng đất và Tầng cao, cho phép các công trình được xây cao hơn, tăng cường các lĩnh vực ưu đãi như: chức năng công cộng, không gian xanh, không gian cộng đồng hoặc bảo vệ di tích. Cùng với đó, sớm triển khai Đề án “Quy hoạch không gian công cộng và thực nghiệm quản lý không gian xanh thân thiện với môi trường trên địa bàn quận Hoàn Kiếm” đề ra mục tiêu phát triển không gian xanh trên địa bàn quận Hoàn Kiếm, kết hợp với mở rộng không gian đi bộ, tôn vinh các công trình kiến trúc có giá trị trong khu dự án…
Liên quan đến quy hoạch phân khu đô thị lịch sử, di dời dân cư sinh sống trong khu di tích lịch sử, giải phóng mặt bằng dân cư lấn chiếm đất công … để mở đường theo quy hoạch, tái thiết đô thị. Phát triển chuỗi đô thị phía Bắc sông Hồng và phía Đông đường vành đai 4 kết hợp với các đô thị vệ tinh để từng bước thu hút dân cư chuyển ra ở; khi đó sẽ kiểm soát được quy mô dân số tại các khu vực phù hợp với quy hoạch được duyệt. Các khu tập thể, chung cư cũ trong khu vực phố cổ hư hỏng, xuống cấp cần có giải pháp cụ thể để di dời. Nghiên cứu phát triển các loại hình căn hộ cho thuê đáp ứng nhu cầu dịch vụ, du lịch trong khu phố cổ …
Cần sự tham gia của người dân, nhà đầu tư
Theo KTS Trần Ngọc Chính, quá trình cải tạo, chỉnh trang và tái thiết đô thị trong khu vực nội đô lịch sử Hà Nội cần có sự tham gia của người dân sống trong vùng di sản, người dân, tổ chức có lợi ích gắn với vùng di sản, tổ chức hoạt động dựa trên công trình di sản. , Các cơ quan quản lý nhà nước liên quan đến khu vực di sản, các tổ chức, chuyên gia về vấn đề bảo tồn di sản, hình thành chính sách đặc thù – bảo tồn di sản văn hóa trong đô thị hiện đại với sự tham gia của cộng đồng.
“Các giá trị văn hóa lịch sử cần tiếp tục được coi trọng trong việc bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị. Việc khai thác hợp lý và lâu dài quỹ tài sản đô thị đặc biệt của Thành phố Hà Nội sẽ tạo nguồn lực vật chất, tài chính hỗ trợ nâng cao khả năng bảo trì di tích, các công trình thường xuyên và hiệu quả. ”- KTS Trần Ngọc Chính chia sẻ.
Trong khi đó, theo Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu Xây dựng Việt Nam Lê Quốc Hiệp, vướng mắc về cơ chế, chính sách là một trong những nguyên nhân khiến Hà Nội lãng phí nguồn lực từ các nhà đầu tư tư nhân. Vì vậy, Hiệp hội mong rằng Luật Thủ đô sửa đổi sẽ tạo hành lang pháp lý cho các nhà đầu tư hỗ trợ bằng nguồn vốn ngân sách và thấy được trách nhiệm của cá nhân, doanh nghiệp đối với sự phát triển của Thủ đô.
“Trong việc kêu gọi nhà đầu tư, thành phố cần xem xét phân chia các dự án đầu tư với quy mô hợp lý để thu hút nhiều nhà đầu tư, tránh tập trung vào 1 hoặc 2 nhà đầu tư gây tâm lý độc quyền. Trước đó, thành phố cần thông báo rộng rãi và tổ chức gặp mặt các nhà đầu tư để kêu gọi họ cùng tham gia ”- ông Lê Quốc Hiệp nêu rõ.
