- Oksana Antonenko
- Phóng viên BBC Russia tại Latvia
Anatoly Deryugin, một thiếu tá trong quân đội Latvia, cho biết: “Tôi lớn lên nói tiếng Nga, mang dòng máu Nga, nhưng tôi không xác định mình thuộc Nga hay thế giới Nga.
Anatoly, 43 tuổi, là một trong hơn một phần ba người Latvia nói tiếng Nga như ngôn ngữ mẹ đẻ của họ. Giờ đây, họ đang phải chịu áp lực phải chứng minh lòng trung thành của mình vì cuộc chiến của Nga ở Ukraine.
Sinh ra và lớn lên ở Latvia, Anatoly đã dành hơn nửa cuộc đời phục vụ trong quân đội nước này. Mẹ anh cũng là một người nói tiếng Nga từ Latvia, và cha anh đến từ miền đông Ukraine.
Vị thiếu tá này cũng nói rằng nếu phải bảo vệ đất nước của mình, anh ấy sẽ chiến đấu cho Latvia, ngay cả khi có những người Nga như anh ấy ở bên kia: “Nếu một tên cướp hoặc một kẻ giết người đến nhà bạn, bất kể người đó là người nước nào. , nói tiếng Nga hay không, bạn không quan tâm anh ta đến từ đâu. Người đó không còn là anh em hay bạn bè nữa “.
Nhưng hầu hết những người nói tiếng Nga ở Latvia đều xem TV nhà nước Nga, vì không có nhiều nội dung bằng tiếng Nga ở đất nước của họ. Và điều này đã khiến nhiều người nhìn ra thế giới thông qua một câu chuyện miêu tả ý tưởng về một thế giới thống nhất của Nga, trong đó Điện Kremlin là trung tâm.
Khi Liên Xô sụp đổ vào năm 1991, các gia đình Nga và Ukraine được gửi đến Latvia như một phần của chương trình tái định cư lao động cưỡng bức. Những người nói tiếng Nga khác là hậu duệ của những người Nga đã chuyển đến Latvia từ nhiều thế kỷ trước, một số người gốc Belarus hoặc Do Thái.
Các nhà lãnh đạo Latvia và quốc tế cảnh giác với học thuyết của Vladimir Putin về các nước cộng hòa vùng Baltic.
Lời biện minh của Putin cho việc xâm lược Ukraine là khu vực phía đông Donbas là nơi sinh sống của những người nói tiếng Nga cần sự bảo vệ của Điện Kremlin. Latvia lo ngại rằng nhà lãnh đạo Nga có thể áp dụng logic tương tự ở Baltic.
Nato đã đáp trả bằng cách tăng gấp đôi quy mô lực lượng của mình ở Latvia, sắp tới sẽ có nhiều hơn nữa, và chính phủ ở thủ đô Riga thậm chí đang thảo luận về nghĩa vụ quân sự bắt buộc.
Các kênh truyền thông của Nga đã bị chặn và bất kỳ sự ủng hộ nào của công chúng đối với cuộc chiến ở Ukraine hoặc sự xâm lược của Nga hiện đều bị truy tố hình sự.
Các tượng đài được coi là tôn vinh Liên Xô cũ đang bị tháo dỡ, trong đó có tượng đài Chiến thắng cao chót vót ở công viên Riga.
Công dân Latvia không được phép mang hai quốc tịch Nga-Latvia. Và giờ đây, cuộc sống ngày càng khó khăn hơn đối với những người Nga sống ở Latvia, sau khi Tổng thống Egils Levits nói rằng những người ủng hộ chiến tranh của Nga nên bị tước giấy phép cư trú.
Anatoly Deryugin lập luận: “Lòng yêu nước của một người và sự bảo vệ đất nước của một người không liên quan gì đến ngôn ngữ họ nói.
Thiếu tá Deryugin chỉ huy Tiểu đoàn bộ binh 34 thuộc Lực lượng Vệ binh Quốc gia tình nguyện Latvia “Zemessardze”, đóng ở gần thành phố Daugavpils phía đông, cách biên giới Belarus 30 km.
Trong khu vực này, 90% dân số nói tiếng Nga như tiếng mẹ đẻ, cũng như nhiều tân binh của ông.
Đối với chính phủ Latvia, lòng trung thành của người dân cũng quan trọng như những chiếc xe tăng và binh lính mà đất nước có thể tập hợp được. Câu hỏi đang được thảo luận đằng sau những cánh cửa đóng kín là những người Latvia nói tiếng Nga thực sự tin ai: các nhà lãnh đạo của Latvia, phương Tây và Ukraine – hay tuyên truyền của Nga, đã được phép phát sóng trên lãnh thổ Latvia. trong 30 năm qua.
Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến ở Ukraine, công ty bầu cử SKDS đã theo dõi tâm trạng của những người nói tiếng Nga địa phương. Vào tháng 3 năm nay, 22% người dân ủng hộ Ukraine sau cuộc xâm lược của Nga, nhưng đến tháng 6 con số đó đã tăng lên 40%.
Lệnh cấm các kênh truyền thông nhà nước của Nga rõ ràng đã tạo ra sự khác biệt, nhưng họ phải thay đổi thái độ.
Cho đến năm 2017, Đảng Dân chủ Xã hội Hòa hợp của Latvia, đại diện cho các lợi ích thiểu số của Nga, được nhiều người coi là thân Nga và có quan hệ với đảng Nước Nga Thống nhất cầm quyền ở Moscow.
Nhưng Harmony lên án cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, và một trong những nghị sĩ của họ, Boris Cilevics, mô tả đã hoàn toàn vỡ mộng với hệ tư tưởng bành trướng của Điện Kremlin: “[Nước Nga hiện đại] chính xác như chính sách của Đức Quốc xã – cơ hội duy nhất để bình thường hóa mọi thứ là thất bại quân sự của Nga ”.
Bố mẹ của Boris Cilevics đều là giáo sư dạy tiếng Nga nên văn học và văn hóa Nga rất quan trọng đối với cả gia đình anh. Nhưng kể từ khi cuộc xâm lược Ukraine bắt đầu, ông nói rằng ông cảm thấy khó yêu di sản văn hóa Nga của mình.
Ông nói: “Cuộc xâm lược Ukraine hoàn toàn mất uy tín và khiến mọi thứ gắn liền với từ ‘Nga’ trở nên độc hại.
“Nhưng đối với nhiều người nói tiếng Nga ở Latvia, bản sắc Nga là rất quan trọng. Đối với nhiều người trong số họ, việc thừa nhận rằng Nga là kẻ xâm lược … là điều rất khó, đó là một sự suy sụp tinh thần.”
Alexander, 19 tuổi, bị bắt sau khi vẫy cờ Nga và đọc diễn văn trước đài tưởng niệm chiến tranh khổng lồ của Liên Xô ở Riga vào ngày 10/5.
Anh ta đang tham dự một buổi họp mặt thân mật để kỷ niệm Ngày Chiến thắng, một ngày lễ hàng năm kỷ niệm chiến thắng của Liên Xô trước Đức Quốc xã.
Các lễ kỷ niệm chính thức bị cấm vì chúng được coi là tôn vinh nước Nga, dẫn đến các cuộc biểu tình như sự kiện mà Alexander đã tham dự.
“Tôi xem lá cờ là biểu tượng của sự đoàn kết, tôi xem Ngày Chiến thắng là ngày của sự đoàn kết. Có một bầu không khí đáng kinh ngạc, một cảm giác đoàn kết mà tôi chưa từng thấy ở Latvia trong một thời gian dài”, anh nói với Đài BBC.
Cảnh sát Latvia coi hành động của anh ta là một dấu hiệu ủng hộ việc Nga xâm lược Ukraine, điều mà Alexander và gia đình anh ta lập luận là không.
Anh ta bị buộc tội theo luật cấm tôn vinh tội ác diệt chủng và chiến tranh và hiện đang chờ tuyên án. Hình phạt tối đa là 5 năm tù.
“Ông tôi đã trải qua chiến tranh… chúng tôi tin rằng đây là một ngày để được tôn vinh và trân trọng,” Svetlana, mẹ của Alexander, người đã ở bên ông khi ông bị bắt, nói. Cả hai kể từ đó đã nhận được những lời đe dọa tử vong trên mạng xã hội.
“Chúng tôi buộc phải xấu hổ, sợ rằng chúng tôi là người Nga, nhưng điều này cũng sai.”
Đối với đa số người dân nói tiếng Nga ở Latvia, Ngày Chiến thắng luôn có ý nghĩa to lớn, mặc dù nhiều người lên án hành động xâm lược của Nga và coi họ là những người Latvia yêu nước.
Nhưng họ càng cảm thấy bị yêu cầu từ bỏ danh tính của mình để trung thành với phương Tây, thì xã hội Latvia càng chia rẽ.
Trong khi đó, chính phủ Latvia tin rằng họ phải chuẩn bị cho một cuộc xâm lược quân sự có thể xảy ra từ quốc gia láng giềng rộng lớn của mình.