Đằng sau những đôi gánh ấy là mưu sinh của kiếp người, là những con người chân chất, mộc mạc. Mùa ấy, trên vai những người phụ nữ gánh đủ thứ quà quê, trái chín, hoa thơm Hà Nội.
Mùa xuân đến dưới gót họ là những trái nho ngọt ngào và những cành hoa đào rực rỡ. Mùa hè đến là những cánh hoa huệ mỏng manh và những bông sen e ấp trong sương sớm. Thu đông đến là những hàng hoa cúc nhỏ, trắng tinh khôi, thoảng một làn gió thoảng qua lại xao xuyến như trái tim người con gái Hà Nội.
“Chịu” mọi ước mơ của bạn
Hàng ngày, từ mờ sáng, trên chiếc xe đạp Thống Nhất cũ kỹ, chị Hoàng Thị Lan (SN 1966) đạp xe 30km chở rau củ quả từ Đông Anh vào nội thành buôn bán. “Chồng mất sớm, một mình tôi tần tảo nuôi 3 mẹ con, ngoài làm ruộng, vườn cứ trồng rau theo mùa rồi bán. Bán hàng rong vất vả lắm, không ai giàu lên từ bán hàng rong mà có tiền ra đồng vào, có tiền nuôi con ăn học nên người ”, bà Lan nói.
Đã 10 năm làm nghề bán hàng rong, bất kể nắng mưa, đông hay hè, bà Lan không ngày nào dám nghỉ. Bởi, gánh nặng của chị là niềm hi vọng của đứa con gái đầu lòng đang học năm cuối Đại học Ngoại thương (Hà Nội).
Muốn thử sức với chiếc xe đẩy còn nặng hơn cả người phụ nữ gầy gò ấy, tôi phải loay hoay cả chục phút và cảm thấy không dễ dàng chút nào. Chị Lan hào hứng: “Muốn đạp xe đó cũng là cả một nghệ thuật, phải đạp sao cho hàng không bị hư, biết khéo chọn địa điểm, chọn đường mới bán được hàng”.
Bữa trưa của chị Lan cũng rất đơn giản, có hôm chị gánh xôi từ sáng mang về nhà, có khi là quả trứng, quả chuối chín hoặc bắp luộc. Bữa trưa cũng diễn ra nhanh chóng, một phần vì như vậy cô mới có tiền để dành cho lũ trẻ.
Cả ngày của Lan kéo dài từ 4-5 giờ sáng cho đến khi hết hàng, có khi 10-11 giờ đêm. Đôi chân cũng mỏi vì đạp xe cả ngày, dù đau nhức xương sống nhưng bà Lan không than một lời …
Người bán hàng rong nổi và chìm
Những gánh hàng rong vẫn lặng lẽ lướt qua từng con ngõ nhỏ, qua những ngã tư sầm uất của đất Hà Thành. Mỗi người đều có những vất vả riêng, vì họ buộc phải bám vào cái nghề này để kiếm sống.
Không còn xa lạ với người dân khu phố Mỹ Đình, gánh rau của chị Nguyễn Thúy Hạnh đã trở thành địa chỉ quen thuộc của người dân khu phố này. Người phụ nữ từ Thanh Hóa ra Hà Nội kiếm ngàn với khuôn mặt rám nắng, đôi tay chai sần, thoăn thoắt nhặt từng ngọn rau cho khách có yêu cầu sẵn. Cửa hàng rau của chị Hạnh với đầy đủ các loại rau, loại nào cũng tươi và non, hầu hết đều do chị tự trồng.
Khi được hỏi tại sao lại chọn nghề bán hàng rong, chị Hạnh cho biết: “Ở quê làm sao đủ ăn, ở đây chi tiêu từng nghìn thì cũng có tiền nuôi thân, có nhiều thì làm”. , bạn có thể gửi nó về quê cho cha mẹ già của bạn. “
Trước khi ra Hà Nội bán hàng, chị còn làm nghề dệt chiếu truyền thống. “Nghề truyền thống thu nhập không ổn định, giá trị kinh tế thấp nhưng dần mất đi vị thế, không còn nhiều người trong làng trụ lại được với nghề”, bà Hạnh nói.
Chị Hạnh còn tận tình hướng dẫn tôi cách bán được hàng, mọi người cứ nhớ và đến mua lần sau: “Thay vì bán một mớ rau thì cứ cố gắng bán mỗi thứ một ít. Cũng phải xem thời tiết thích hợp loại rau gì thì người ta mới mua nhiều. Người Hà Nội thích rau sạch, ai cũng mua khi còn non, xanh tốt, chỉ cần gánh khoảng 3-4 con phố là hết hàng ”.
Kém may mắn hơn bà Hạnh là bà Trần Thị Nga, năm nay 64 tuổi. Bà là mẫu phụ nữ tiêu biểu cho 4 không: Không nhà, không chồng, không con, không chốn dung thân. Tóc bà bạc trắng cả đầu, hàng ngày gánh gánh đậu phụ rong ruổi khắp các ngõ nhỏ của đất Hà Thành.
Hàng ngày, chị Nga dậy từ rất sớm để chuẩn bị nguyên liệu bày bán, tất cả nguyên liệu trong bát tào phớ của chị đều được làm theo cách gia truyền, không có nguyên liệu sẵn có. Một tô phở của chị quá chỉ 5.000 đồng, thường xuyên gánh đậu phụ theo chị trên mọi nẻo đường cho đến khi hết hàng.
Khổ lắm, một ngày cũng chỉ kiếm được vài chục nghìn đồng nhưng bà Nga lúc nào cũng thấy vui. Cô tâm sự: “Tôi không muốn dựa dẫm vào ai, còn khỏe, tôi vẫn dùng sức lao động của mình để kiếm sống”.
Nhìn đồng hồ đã 12h đêm, cả thành phố dần chìm vào giấc ngủ, dưới phố tiếng rao “ai bánh khọt, bánh xèo, xôi nóng đây” cứ vang vọng khắp con ngõ nhỏ.
Trong quảng cáo đó, mình chọn quán bánh xèo của chị Nguyễn Thu Phương, dáng người gầy, cao khoảng 1m50, lưng hơi cong. Mỗi lần đi vòng quanh, cô đều đứng ở những con đường sáng đèn có nhiều người qua lại, vừa để đảm bảo an toàn cho bản thân vào ban đêm, vừa để chờ khách đến mua.
Tìm hiểu được biết, Phương quê ở Yên Bái, cô ta cùng 4 người bán hàng rong khác thuê nhà trọ ở Lĩnh Nam (Hoàng Mai) với giá 1,5 triệu đồng / tháng. Chị tâm sự: “Khi mới ra hàng, sáng nào tôi cũng dậy từ 3 đến 4 giờ nấu bánh để bán, nhưng buổi sáng nhiều hàng bán chậm hơn nên chuyển sang bán buổi tối”.
Hôm nào hết hàng, 2 – 3 giờ sáng chị Phương mới có thể về nhà, những hôm vắng khách phải ngồi đến sáng. Đối với những người bán hàng rong buổi tối như Phương, ban ngày có thể đi làm việc khác, buổi chiều bắt tay vào chuẩn bị đồ đạc đến giờ bắt đầu bán hàng, ngủ 8 tiếng một ngày đối với họ cũng là một điều xa xỉ.
Vẫn còn rất nhiều gánh hàng rong khác, mỗi người mang một đặc điểm khác nhau không ai giống ai. Tuy nhiên, giữa họ có một sợi dây vô hình giống nhau, đó là những số phận, những mảnh đời nghèo khó, những số phận ấy đang hàng ngày rong ruổi trên từng con phố Hà Nội để mưu sinh. sinh ra.
Bài và ảnh: HỒNG PHÚC
