Đại diện Nga tại LHQ cáo buộc lực lượng Ukraine tiếp tục tấn công nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia và cảnh báo thảm họa có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
“Chúng tôi đã nhiều lần cảnh báo phương Tây rằng nếu họ không bị thuyết phục, chính quyền Ukraine sẽ có những bước đi liều lĩnh và khủng khiếp nhất, với hậu quả kéo dài ra ngoài lãnh thổ Ukraine. Đó chính xác là những gì đang xảy ra”, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc (LHQ) Vassily Nebenzia nói trước Hội đồng Bảo an LHQ trong cuộc họp khẩn cấp do Moscow đề xuất vào ngày 11/8.
Nội dung cuộc họp tập trung vào tình hình tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine, nơi Nga và Ukraine liên tục cáo buộc nhau tấn công cơ sở này.
“Các cuộc tấn công của Kiev vào cơ sở hạ tầng hạt nhân đang đẩy thế giới đến bờ vực của một thảm họa hạt nhân khác có thể so sánh với thảm họa Chernobyl”, Đại sứ Nga nói và cho biết thêm rằng các nước phương Tây tài trợ cho Ukraine sẽ phải chịu trách nhiệm về thảm họa tiềm tàng.
Theo Nebenzia, thảm họa tại Zaporizhzhia, một trong những nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu, có thể dẫn đến ô nhiễm phóng xạ trên một vùng lãnh thổ rộng lớn, ảnh hưởng đến ít nhất 8 khu vực của Ukraine, bao gồm cả thủ đô Kiev, các thành phố lớn như Kharkov hay Odessa , cũng như một số vùng lãnh thổ của Nga và Belarus giáp với Ukraine. Các nước cộng hòa tự xưng là Lugansk và Donetsk, cũng như Moldova, Romania và Bulgaria cũng có thể bị ảnh hưởng.
Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia đã tham dự cuộc họp của Hội đồng Bảo an vào tháng Năm. Ảnh: AFP.
“Đó chỉ là những dự báo lạc quan nhất của các chuyên gia”, Nebenzia nói và cho rằng quy mô tiềm ẩn của một thảm họa hạt nhân quy mô lớn như vậy là “khó có thể tưởng tượng”.
Người đứng đầu Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi nói với Hội đồng Bảo an rằng tình hình tại nhà máy đã được kiểm soát và “không có nguy hiểm tức thời”. Ông cho biết báo cáo mà IAEA nhận được từ Nga và Ukraine là “mâu thuẫn” và kêu gọi cả hai bên cung cấp cho IAEA quyền tiếp cận cơ sở này “càng sớm càng tốt”.
Ông nói: “Tôi đề nghị cả hai bên hợp tác và cho phép phái đoàn IAEA đến thăm nhà máy.
Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres kêu gọi ngừng bất kỳ hoạt động quân sự nào xung quanh nhà máy, trong khi Hội đồng Bảo an đang họp.
“Cơ sở không được sử dụng như một phần của bất kỳ hoạt động quân sự nào. Thay vào đó, cần có thỏa thuận kỹ thuật khẩn cấp ở cấp kỹ thuật của một chu vi phi quân sự an toàn để đảm bảo an toàn cho địa điểm.” “Người đứng đầu Liên hợp quốc cho biết trong một tuyên bố.
Trung Quốc cũng kêu gọi tất cả “các bên liên quan” ngồi xuống bàn đàm phán và “tìm ra giải pháp” cho vấn đề.
Trong khi đó, Mỹ cáo buộc Nga phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về cuộc khủng hoảng. Ngoại trưởng Mỹ về các vấn đề an ninh quốc tế và kiểm soát vũ khí, Bonnie Jenkins, cho rằng Nga đã tạo ra mọi rủi ro liên quan đến nhà máy bằng cách mở một chiến dịch quân sự ở Ukraine và yêu cầu Moscow rút quân. Đồng thời, bà cũng ủng hộ lời kêu gọi của ông Guterres về một khu phi quân sự xung quanh nhà máy.
Nga đã kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ tháng 3, nhưng cơ sở này vẫn được vận hành bởi các nhân viên kỹ thuật Ukraine. Nhà máy này có 6 lò phản ứng lớn, có khả năng cung cấp điện cho 4 triệu hộ gia đình. Nhà điều hành Ukraine cáo buộc các lực lượng Nga chuẩn bị kết nối cơ sở này với lưới điện của bán đảo Crimea.
Ukraine ngày 11/8 cáo buộc các cuộc tấn công mới của Nga nhằm vào một trong sáu lò phản ứng của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, gây hư hỏng một số cảm biến bức xạ. Điều này có thể khiến các chuyên gia không thể phát hiện và phản ứng kịp thời nếu xảy ra rò rỉ phóng xạ từ các thùng nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng. Trong khi đó, Nga cáo buộc Ukraine tấn công chính nhà máy.
Vị trí của nhà máy hạt nhân Zaporizhzhya. Đồ họa: Bưu điện Washington.
Huyền Lê (Theo RT)
